Cesja umowy oznacza „przelew”, a więc przeniesienie wierzytelności przysługującej wierzycielowi na osobę trzecią, na podstawie zawartej pomiędzy nimi umowy. Obejmuje ono wszelkie prawa wynikające z dotychczasowego stosunku prawnego istniejącego pomiędzy dłużnikiem a zbywcą.
Samo pojęcie „cesji” wywodzi się z języka łacińskiego, w którym słowo „cessio”, znaczy „dobrowolne ustąpienie”.
Dodać trzeba, że kwestie związane z cesją regulowane są przez art. 509 – 516 Kodeksu cywilnego.
Cechą charakterystyczną stosunku prawnego cesji jest uczestniczenie w nim aż trzech podmiotów w postaci:
W tym miejscu trzeba zaznaczyć, iż stroną samej umowy cesji są tylko i wyłącznie dwa pierwsze podmioty, a więc cedent oraz cesjonariusz. Jej skutkiem bowiem jest utrata wierzytelności przez cedenta i uzyskanie jej przez cesjonariusza. Dłużnik nie pełni roli strony i jest jedynie biernym uczestnikiem powstałego stosunku prawnego cesji. Z momentem przelania wierzytelności cedent traci uprawnienia do żądania spełnienia świadczenia przez dłużnika, a prawa te nabywa cesjonariusz.
Zaznaczyć trzeba, iż podmiotem uczestniczącym w stosunku cesji może być:
Podkreślenia wymaga fakt, iż cesjonariusz nabywa w drodze przelewu tylko tyle praw, ile przysługiwało cedentowi. Oznacza to, że nie może on żądać od dłużnika świadczenia w większym rozmiarze niż przysługiwało to cedentowi. Zasadą jest więc, iż sytuacja prawna dłużnika nie może na skutek przelewu ulec pogorszeniu.
Musisz wiedzieć, iż ten sam podmiot nie może występować jednocześnie w roli cedenta i cesjonariusza. Cesja wierzytelności bowiem może być podważona, gdy ta sama osoba pełni funkcje zarządzające i decyzyjne po stronie zarówno cedenta, jak i cesjonariusza, na przykład jest prokurentem tego pierwszego i jednocześnie zasiada w zarządzie drugiego.
Na podstawie umowy cesji, wierzyciel może zbyć zarówno całą wierzytelność, jak i jedynie jej część. Dopuszczalne jest objęcie nią jedynie niektórych z roszczeń lub innych uprawnień przysługujących ze zobowiązania albo też ich części. Może ona dotyczyć wierzytelności o charakterze pieniężnym oraz niepieniężnym.
Przedmiotem przelewu wierzytelności, mogą być nie tylko wierzytelności istniejące, ale także przyszłe, na przykład na podstawie umowy przedwstępnej. Te ostatnie jednak zostają przeniesione na cesjonariusza dopiero z chwila ich powstania. Oznacza to, że skutek rozporządzający w stosunku do nich nie następuje już w chwili zawarcia samej umowy cesji lecz dopiero w momencie kreacji tych wierzytelności.
Umowa cesji jest niedopuszczalna, jeśli jej zawarcie sprzeciwiałoby się:
Powyższe oznacza, że cesja wierzytelności nie może obejmować praw, które należą do katalogu niezbywalnych z mocy prawa. Należą do nich w szczególności:
Cesja nie jest także dopuszczalna, jeżeli istnieje w tym względzie ograniczenie przewidziane przez strony w zawartej umowie. Mogą one bowiem wskazać, że dane wierzytelności, które z niej wynikają, nie mogą być przedmiotem przelewu.
Z kolei właściwość zobowiązania sprzeciwiająca się dokonaniu cesji występuje w szczególności w odniesieniu do tych praw, które są ściśle związane z daną osobą, jak na przykład prawo do renty czy też emerytury.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, jeżeli dana wierzytelność jest stwierdzona pismem, uczynione zastrzeżenie umowne, iż przelew nie może nastąpić bez zgody dłużnika, jest skuteczne względem nabywcy tylko i wyłącznie wtedy, gdy pismo zawiera o nim wzmiankę. Zasada ta nie ma zastosowania, gdy nabywca wiedział o zastrzeżeniu w chwili dokonywania przelewu.
Musisz wiedzieć, że co do zasady umowa cesji wierzytelności może być sporządzona w dowolnej formie. Tym samym dopuszczalne jest jej zawarcie nawet poprzez ustne ustalenia stron. Może ona stanowić odrębny dokument, a także być częścią innego kontraktu, na przykład umowy sprzedaży, zamiany, darowizny, zlecenia czy spółki.
Zaznaczyć jednak trzeba, iż umowę cesji najlepiej zawrzeć przynajmniej w formie pisemnej, gdyż dzięki temu możliwe będzie łatwe udowodnienie jej treści w razie ewentualnego sporu rozstrzyganego przez Sąd.
Zasadą jest jednak, iż w sytuacji gdy wierzytelność została stwierdzona pismem, umowa przelewu wierzytelności również powinna być stwierdzona w taki sam sposób, a więc sporządzona w formie pisemnej.
Musisz wiedzieć, że szczególne wymogi dotyczą przeniesienia wierzytelności z dokumentu na okaziciela. Może to bowiem nastąpić jedynie przez przeniesienie jego własności, do czego konieczne jest jego wydanie nabywcy.
Wskutek zawarcia umowy cesji, następuje przeniesienie wierzytelności na osobę trzecią. Wstępuje ona wskutek tego w miejsce dotychczasowego wierzyciela, będącego jej zbywcą, uzyskując pełnię praw, które dotychczas mu w tym przedmiocie przysługiwały. Następstwem tej sytuacji jest powstanie uprawnienia nabywcy do egzekucji spłaty długu bezpośrednio od zobowiązanego, wraz ze wszystkimi roszczeniami związanymi z przelaną wierzytelnością, w szczególności w postaci roszczeń odszkodowawczych oraz o zaległe odsetki.
Przelew wierzytelności nie może powodować modyfikacji istniejącego zobowiązania, które przechodzi w niezmienionej formie na cesjonariusza.
Powinieneś wiedzieć, że zbywca wierzytelności ponosi względem nabywcy odpowiedzialność za to, że wierzytelność mu przysługuje. Jednak, co do zasady, nie odpowiada on za wypłacalność dłużnika w chwili przelewu. Ma to miejsce tylko wtedy, gdy tego rodzaju zobowiązanie przyjął na siebie w drodze zawartej umowy.
Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, jeżeli przelew następuje w wykonaniu zobowiązania wynikającego z innej czynności prawnej, takiej jak uprzednio zawarta umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności, zapisu zwykłego bądź bezpodstawnego wzbogacenia, to jego ważność jest uzależniona od istnienia tego zobowiązania. Zaznaczyć należy, że umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi ją na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.
Powinieneś wiedzieć, że dłużnikowi przysługują wobec cesjonariusza wszystkie te zarzuty, które w chwili zawarcia umowy przelewu miały swoją podstawę w stosunku prawnym będącym źródłem przelanej wierzytelności. Należą do nich również te, których przesłanki dopełniły się ostatecznie dopiero po powzięciu przez dłużnika wiadomości o przelewie.
Zawarcie umowy cesji nie wymaga zgody dłużnika w jakiejkolwiek postaci. Decydująca w tym przedmiocie jest wola cedenta i cesjonariusza oraz treść zawartej pomiędzy nimi umowy cesji.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, zbywca, a więc cedent ma obowiązek poinformować dłużnika o fakcie zawarcia umowy cesji, dokonaniu przelewu wierzytelności oraz wskazać osobę nabywcy wierzytelności.
Wypełnienie tego obowiązku prze zbywcę ma bardzo duże znaczenie prawne. Dopóki bowiem nie został on wykonany, spełnienie przez dłużnika świadczenia do rąk dotychczasowego wierzyciela ma skutek także względem nabywcy wierzytelności. Powoduje to więc zwolnienie go ze zobowiązania. Nie ma to zastosowania jedynie w sytuacji, gdy w chwili spełnienia świadczenia dłużnik wiedział o przelewie. Zasadę tę stosuje się odpowiednio do innych czynności prawnych dokonanych pomiędzy dłużnikiem a poprzednim wierzycielem.
Z kolei, jeżeli dłużnik, który otrzymał o przelewie pisemne zawiadomienie pochodzące od zbywcy, spełnił świadczenie do rąk nabywcy wierzytelności, wówczas jej zbywca może powołać się wobec dłużnika na nieważność przelewu albo na zarzuty wynikające z jego podstawy prawnej. Dopuszczalne jest to tylko wtedy, gdy w chwili spełnienia świadczenia były one dłużnikowi wiadome. Obejmuje to także inne czynności prawne dokonane pomiędzy dłużnikiem a nabywcą wierzytelności.
Musisz wiedzieć, że dłużnik może z przelanej wierzytelności potrącić wierzytelność, która mu przysługuje względem zbywcy, nawet gdy stała się ona wymagalna dopiero po otrzymaniu przez niego zawiadomienia o przelewie. Nie dotyczy to jednak wypadku, gdy wierzytelność przysługująca względem zbywcy stała się wymagalna później niż wierzytelność będąca przedmiotem przelewu.
Każda umowa cesji, powinna zawierać następujące elementy:
Znieważanie funkcjonariusza. Przestępstwo znieważenia funkcjonariusza jest szczególną formą przestępstwa znieważenia. Jego znamiona są bardzo podobne, zaś zasadniczą różnicą jest to, iż może ono być skierowane tylko i wyłącznie przeciwko funkcjonariuszowi publicznemu.
Przesłuchanie dziecka w sprawie rodzinnej Sprawy rodzinne, z uwagi na swój przedmiot, mają szczególny charakter. Przejawia się on między innymi tym, że dzieci, pomimo że są osobami
