Poprzez ustanowienie ustroju umownej wspólności majątkowej następuje modyfikacja warunków wynikających w tym przedmiocie z przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, a panujących z mocy samego prawa pomiędzy małżonkami z chwilą zawarcia przez nich związku. Następuje to poprzez zawarcie odpowiedniej umowy.
Musisz wiedzieć, że małżeńska umowa dotycząca wspólności majątkowej rozszerza zawarte w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym zasady ustawowej małżeńskiej wspólności majątkowej. Może ona zostać zawarta w każdej chwili, zarówno przed powstaniem związku małżeńskiego, jak i podczas jego trwania.
Dzięki niej, strony mogą swobodnie kształtować panujące pomiędzy nimi stosunki majątkowe, dostosowując je do potrzeb życiowych osób zawierających małżeńsstwo.
Jej skutek prawny polega na tym, że majątek osobisty jednego z małżonków, który został nabyty jeszcze przed zawarciem związku małżeńskiego, wchodzi w skład majątku wspólnego. Taki sam majątek drugiego małżonka również staje się częścią majątku wspólnego.
Powoduje to, że w razie rozwodu, kiedy przestaje istnieć wspólność ustawowa i powstaje ustrój rozdzielności majątkowej, konieczne jest dokonanie podziału majątku wspólnego.
O tym czym jest ustawowa wspólność majątkowa oraz co wchodzi w skład majątku osobistego każdego z małżonków piszę szczegółowo w artykule „Małżeńska wspólność ustawowa”.
Podkreślenia wymaga fakt, że umowa o wspólności majątkowej musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego. Jeżeli ten warunek nie zostanie dotrzymany i zostanie ona sporządzona w innej postaci, na przykład stwierdzona jedynie pismem, będzie nieważna z mocy samego prawa. Oznacza to, że nie wywoła ona żadnych skutków prawnych. Co ważne, także wszelkie zmiany, uzupełnienia oraz rozwiązanie takiej umowy muszą być sporządzone w takiej samej postaci.
Powinieneś wiedzieć, że umowa taka staje się skuteczna dopiero z chwilą wstąpienia w związek małżeński. Jeżeli więc z jakichś powodów do ślubu nie dojdzie, staje się ona nieważna i nie wchodzi w życie.
Musisz pamiętać, że żadna ze stron umowy, nie może być ubezwłasnowolniona oraz musi posiadać pełną zdolność do czynności prawnych.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, nie można przez umowę majątkową małżeńską rozszerzyć wspólności na:
Podkreślić trzeba, że w razie wątpliwości uważa się, że przedmioty służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków nie zostały włączone do wspólności majątkowej.
Umowa o wspólności majątkowej wywiera również swój wpływ na stosunki małżonków z osobami trzecimi.
Jeżeli dana wierzytelność powstała przed rozszerzeniem wspólności, wówczas wierzyciel, którego dłużnikiem jest tylko jeden małżonek, może żądać swojego zaspokojenia także z tych przedmiotów majątkowych, które należałyby do majątku osobistego dłużnika, gdyby wspólność majątkowa nie została rozszerzona.
Małżonek może powoływać się względem innych osób, na przykład wierzycieli, na istniejącą umowę majątkową małżeńską, tylko wtedy gdy wiedziały one o jej zawarciu.
Osoby, które podpisały umowę o wspólności majątkowej, mogą ją w każdym czasie zmienić lub rozwiązać. Jeżeli strony nie zaznaczyły w umowie inaczej, rozwiązanie intercyzy w czasie trwania małżeństwa, skutkuje powstaniem wspólności ustawowej pomiędzy małżonkami. Z kolei w razie ustania wspólności majątkowej, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej.
