Kancelaria Adwokacka Bartosz Kamil Obrębski

Naruszenie nietykalności cielesnej funkcjonariusza

Spis treści

Naruszenie nietykalności cielesnej funkcjonariusza

Przestępstwo naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza jest szczególnym rodzajem tego czynu zabronionego. Może on bowiem być skierowany tylko i wyłącznie przeciwko takiemu właśnie funkcjonariuszowi. Wyodrębnienie tego występku jest to przejawem troski ustawodawcy o osoby, które działają w imieniu państwa.

Co to jest naruszenie nietykalności cielesnej funkcjonariusza?

Przestępstwo naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza uregulowane jest w art. 222 Kodeksu karnego. Zgodnie z nim, polega ono na naruszeniu nietykalności cielesnej funkcjonariusza publicznego lub osoby przybranej mu do pomocy podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych,

Naruszenie nietykalności cielesnej funkcjonariusza

Przestępstwo naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza jest szczególnym rodzajem tego czynu zabronionego. Może on bowiem być skierowany tylko i wyłącznie przeciwko takiemu właśnie funkcjonariuszowi. Wyodrębnienie tego występku jest to przejawem troski ustawodawcy o osoby, które działają w imieniu państwa.

Co to jest naruszenie nietykalności cielesnej funkcjonariusza?

Przestępstwo naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza uregulowane jest w art. 222 Kodeksu karnego. Zgodnie z nim, polega ono na naruszeniu nietykalności cielesnej funkcjonariusza publicznego lub osoby przybranej mu do pomocy podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych,

Kto jest funkcjonariuszem publicznym?

O tym kto jest funkcjonariuszem publicznym oraz osobą, która została przybrana mu do pomocy, a także czym są czynności służbowe pisałem szczegółowo w artykule pt. „Znieważenie funkcjonariusza” LINK.

Jakie są znamiona przestępstwa naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza?

Podkreślić trzeba, że w przypadku przestępstwa naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza, dobrem chronionym przez przepisy prawa karnego jest nietykalność cielesna funkcjonariusza publicznego oraz powaga reprezentowanego przez niego urzędu.

Ma ona na celu zapobieżenie zakłócaniu wykonywania zadań związanych z pełnioną funkcją.

W jaki sposób można dokonać naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza?

Podkreślić trzeba, że żaden przepis obowiązującego prawa nie zawiera legalnej definicji pojęcia „naruszenia nietykalności cielesnej”. Uczyniła to natomiast doktryna prawa oraz orzecznictwo.

Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 2010r. (II K 145/10) „Zwrot normatywny „narusza nietykalność cielesną” obejmuje, w istocie, wszelkie możliwe sposoby ingerencji sprawcy w nietykalność cielesną drugiej osoby, w tym również popchnięcie”

W myśl wyroku z dnia 18 lutego 2020 r. (I DSK 11/19) „naruszenie nietykalności cielesnej należy rozumieć jako naruszenie integralności cielesnej, które wiąże się z uczuciem przykrości, bólu, poniżenia, a może także pozostawić nieznaczne ślady na ciele (sińce, zadrapania lub obrzęk)”.

Naruszeniem więc nietykalności cielesnej będzie w szczególności:

  • kopanie,
  • szarpanie,
  • popychanie,
  • uderzenie,
  • oblanie drugiej osoby płynem,
  • oplucie,
  • spoliczkowanie,
  • potrącenie kogoś ręką lub barkiem,
  • popchnięcie,
  • ciągnięcie za włosy,
  • przytrzymanie,
  • szarpanie,
  • uciskanie,
  • podstawienie nogi,
  • zrzucenie czapki lub okularów, etc.
 

Naruszenie nietykalności cielesnej funkcjonariusza publicznego lub osoby przybranej mu do pomocy musi nastąpić podczas pełnienia obowiązków służbowych lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych.

Pierwsze z tych pojęć oznacza zbieżność czasową i miejscową zachowania sprawcy i wykonywania obowiązków służbowych przez funkcjonariusza publicznego, niekoniecznie w jego godzinach pracy.

Drugie z kolei oznacza sytuację, w której następuje zamach na funkcjonariusza w czasie, gdy co prawda nie wykonuje on swoich czynności służbowych, lecz ma on miejsce z uwagi na ich wykonywanie w rozumieniu ogólnym. W takim wypadku istnieje pewien związek przyczynowo – skutkowy pomiędzy wykonywaniem obowiązków a dokonanym zamachem na funkcjonariusza.

W związku z powyższym, nie będzie wyczerpywało znamion przedmiotowego przestępstwa naruszenie nietykalności cielesnej funkcjonariusza, bez związku z pełnioną funkcją czy wykonywaną pracą, jak na przykład zaatakowanie senatora, który znajduje się on na urlopie i przebywa w sklepie.

Jaki jest charakter prawny przestępstwa naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza?

Przestępstw naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza publicznego ma charakter powszechny, a więc może je popełnić każdy. Dopuścić się go może również osoba, która sama jest funkcjonariuszem publicznym, bądź osoba przybrana takiemu funkcjonariuszowi do pomocy. Może ona być zarówno służbowym podwładnym, jak i przełożonym funkcjonariusza publicznego.

Naruszenie nietykalności cielesnej funkcjonariusza jest przestępstwem umyślnym, popełnianym z zamiarem bezpośrednim lub ewentualnym, co oznacza, że sprawca musi chcieć osiągnąć taki rezultat, bądź przewidywać taki skutek i godzić się na to.

Dla popełnienia przedmiotowego przestępstwa nie ma znaczenia czy nastąpił skutek w postaci spowodowania konkretnych obrażeń u danego funkcjonariusza. Jego znamiona będzie wypełniało już samo stworzenie wyłącznie zagrożenia dla toku wykonywania przez niego czynności służbowych. Nieumyślne więc popchnięcie Policjanta, wskutek przypadkowego „wpadnięcia” na niego nie będzie stanowiło popełnienia przedmiotowego czynu zabronionego.

Jaki jest wymiar kary za popełnienie przestępstwa naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza?

Sprawca, który dopuścił się popełnienia przestępstwa naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza publicznego podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do trzech lat.

Jeżeli jednak czyn tego rodzaju został wywołany przez niewłaściwe zachowanie się funkcjonariusza lub osoby przybranej mu do pomocy, wówczas Sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia.

Wskazane powyżej niewłaściwe zachowanie, może objawiać się na przykład używaniem obraźliwych słów, obrażaniem, prowokowaniem, nadużywaniem środków przymusu czy też naruszeniem nietykalności cielesnej osoby poddanej czynności służbowej. Dotyczy to również kierowania przez funkcjonariusza wobec danej osoby słów powszechnie uznawanych za obraźliwe i wulgarne w celu wywołania takiej jej reakcji, aby mieć pretekst do zastosowania środków przymusu bezpośredniego.

Dodać trzeba, że tryb ścigania przestępstwa naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza publicznego ma charakter publicznoskargowy, zwany też trybem ścigania z urzędu. Nie jest więc wymagane złożenie przez pokrzywdzonego odpowiedniego wniosku o pociągnięcie sprawcy do odpowiedzialności karnej.

Jakie są znamiona przestępstwa naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza?

Podkreślić trzeba, że w przypadku przestępstwa naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza, dobrem chronionym przez przepisy prawa karnego jest nietykalność cielesna funkcjonariusza publicznego oraz powaga reprezentowanego przez niego urzędu.

Ma ona na celu zapobieżenie zakłócaniu wykonywania zadań związanych z pełnioną funkcją.

W jaki sposób można dokonać naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza?

Podkreślić trzeba, że żaden przepis obowiązującego prawa nie zawiera legalnej definicji pojęcia „naruszenia nietykalności cielesnej”. Uczyniła to natomiast doktryna prawa oraz orzecznictwo.

Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 2010r. (II K 145/10) „Zwrot normatywny „narusza nietykalność cielesną” obejmuje, w istocie, wszelkie możliwe sposoby ingerencji sprawcy w nietykalność cielesną drugiej osoby, w tym również popchnięcie”

W myśl wyroku z dnia 18 lutego 2020 r. (I DSK 11/19) „naruszenie nietykalności cielesnej należy rozumieć jako naruszenie integralności cielesnej, które wiąże się z uczuciem przykrości, bólu, poniżenia, a może także pozostawić nieznaczne ślady na ciele (sińce, zadrapania lub obrzęk)”.

Naruszeniem więc nietykalności cielesnej będzie w szczególności:

  • kopanie,
  • szarpanie,
  • popychanie,
  • uderzenie,
  • oblanie drugiej osoby płynem,
  • oplucie,
  • spoliczkowanie,
  • potrącenie kogoś ręką lub barkiem,
  • popchnięcie,
  • ciągnięcie za włosy,
  • przytrzymanie,
  • szarpanie,
  • uciskanie,
  • podstawienie nogi,
  • zrzucenie czapki lub okularów, etc.
 

Naruszenie nietykalności cielesnej funkcjonariusza publicznego lub osoby przybranej mu do pomocy musi nastąpić podczas pełnienia obowiązków służbowych lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych.

Pierwsze z tych pojęć oznacza zbieżność czasową i miejscową zachowania sprawcy i wykonywania obowiązków służbowych przez funkcjonariusza publicznego, niekoniecznie w jego godzinach pracy.

Drugie z kolei oznacza sytuację, w której następuje zamach na funkcjonariusza w czasie, gdy co prawda nie wykonuje on swoich czynności służbowych, lecz ma on miejsce z uwagi na ich wykonywanie w rozumieniu ogólnym. W takim wypadku istnieje pewien związek przyczynowo – skutkowy pomiędzy wykonywaniem obowiązków a dokonanym zamachem na funkcjonariusza.

W związku z powyższym, nie będzie wyczerpywało znamion przedmiotowego przestępstwa naruszenie nietykalności cielesnej funkcjonariusza, bez związku z pełnioną funkcją czy wykonywaną pracą, jak na przykład zaatakowanie senatora, który znajduje się on na urlopie i przebywa w sklepie.

Jaki jest charakter prawny przestępstwa naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza?

Przestępstw naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza publicznego ma charakter powszechny, a więc może je popełnić każdy. Dopuścić się go może również osoba, która sama jest funkcjonariuszem publicznym, bądź osoba przybrana takiemu funkcjonariuszowi do pomocy. Może ona być zarówno służbowym podwładnym, jak i przełożonym funkcjonariusza publicznego.

Naruszenie nietykalności cielesnej funkcjonariusza jest przestępstwem umyślnym, popełnianym z zamiarem bezpośrednim lub ewentualnym, co oznacza, że sprawca musi chcieć osiągnąć taki rezultat, bądź przewidywać taki skutek i godzić się na to.

Dla popełnienia przedmiotowego przestępstwa nie ma znaczenia czy nastąpił skutek w postaci spowodowania konkretnych obrażeń u danego funkcjonariusza. Jego znamiona będzie wypełniało już samo stworzenie wyłącznie zagrożenia dla toku wykonywania przez niego czynności służbowych. Nieumyślne więc popchnięcie Policjanta, wskutek przypadkowego „wpadnięcia” na niego nie będzie stanowiło popełnienia przedmiotowego czynu zabronionego.

Jaki jest wymiar kary za popełnienie przestępstwa naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza?

Sprawca, który dopuścił się popełnienia przestępstwa naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza publicznego podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do trzech lat.

Jeżeli jednak czyn tego rodzaju został wywołany przez niewłaściwe zachowanie się funkcjonariusza lub osoby przybranej mu do pomocy, wówczas Sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia.

Wskazane powyżej niewłaściwe zachowanie, może objawiać się na przykład używaniem obraźliwych słów, obrażaniem, prowokowaniem, nadużywaniem środków przymusu czy też naruszeniem nietykalności cielesnej osoby poddanej czynności służbowej. Dotyczy to również kierowania przez funkcjonariusza wobec danej osoby słów powszechnie uznawanych za obraźliwe i wulgarne w celu wywołania takiej jej reakcji, aby mieć pretekst do zastosowania środków przymusu bezpośredniego.

Dodać trzeba, że tryb ścigania przestępstwa naruszenia nietykalności cielesnej funkcjonariusza publicznego ma charakter publicznoskargowy, zwany też trybem ścigania z urzędu. Nie jest więc wymagane złożenie przez pokrzywdzonego odpowiedniego wniosku o pociągnięcie sprawcy do odpowiedzialności karnej.

W sprawach karny, w tym w wypadku dotyczącym zarzutu popełnienia przestępstwa naruszeni nietykalności cielesnej funkcjonariusza publicznego (policjanta) polecam skorzystać z usług profesjonalnego obrońcy.

Kancelaria Adwokacka adwokata Bartosza Obrębskiego powadzi obrony karne oraz reprezentuje pokrzywdzonych w postępowaniach karnych.

Adwokat Bartosz Obrębski

E - mail

adwokat.obrebski@gmail.com

Telefon

508 269 045

Ostatnie wpisy:

Znieważanie funkcjonariusza publicznego

Znieważanie funkcjonariusza. Przestępstwo znieważenia funkcjonariusza jest szczególną formą przestępstwa znieważenia. Jego znamiona są bardzo podobne, zaś zasadniczą różnicą jest to, iż może ono być skierowane tylko i wyłącznie przeciwko funkcjonariuszowi publicznemu.