Kancelaria Adwokacka Bartosz Kamil Obrębski

Stalking – uporczywe nękanie

Spis treści

Stalking

Stalking staje się przestępstwem coraz bardziej powszechnym. Ułatwia go w szczególności dynamiczny rozwój elektronicznych środków komunikacji, zwłaszcza internetowej, które w przekonaniu wielu sprawców zapewniają pełną anonimowość.

Na czym polega stalking?

Przestępstwo stalkingu uregulowane jest w art. 190a Kodeksu karnego. Zgodnie z nim, polega ono na uporczywym nękaniu innej osoby lub osoby jej najbliższej oraz wzbudzaniu u niej uzasadnionego okolicznościami poczucia zagrożenia, poniżenia lub udręczenia albo też istotnego naruszania jej prywatności.  Może ono także przybrać postać podszywania się pod inną osobę, wykorzystywania jej wizerunku lub innych jej danych osobowych w celu wyrządzenia jej szkody majątkowej lub osobistej.

Zaznaczyć trzeba, iż przedmiotowy czyn zabroniony posiada także swoją postać kwalifikowaną, powodującą zaostrzenie wobec sprawcy zasad odpowiedzialności karnej. Ma on miejsce wtedy, gdy jego następstwem jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie

Jakie są znamiona przestępstwa stalkingu?

Podkreślić trzeba, że w przypadku przestępstwa stalkingu, dobrem chronionym przez przepisy prawa karnego jest tzw. wolność psychiczna. Należy przez to rozumieć wolność człowieka od poczucia strachu, nagabywania, niechcianego towarzystwa oraz wolności do zachowania swojej prywatności. Jednym z podstawowych bowiem obowiązków państwa jest zagwarantowane obywatelowi poczucia bezpieczeństwa.

Czym jest uporczywe nękanie?

Zgodnie z ustalonym orzecznictwem, uporczywe nękanie to wielokrotne, powtarzające się prześladowanie danej osoby, wyrażające się w podejmowaniu różnych naprzykrzających się czynności, których celem jest jej udręczenie, utrapienie, dokuczenie lub niepokojenie pokrzywdzonego albo jego osoby najbliższej. Polega ono na nieustannym oraz istotnym naruszaniu wolności osobistej oraz prywatności innej osoby oraz na wzbudzeniu w pokrzywdzonym uzasadnionego okolicznościami poczucia zagrożenia w postaci obaw o swoje bezpieczeństwo, a także niepokoju, skrępowania dyskomfortu fizycznego i psychicznego.

Musisz wiedzieć, że zachowanie stalkera wcale nie musi nieść ze sobą elementów agresji osobistej. Nie ma też znaczenia jakimi kieruje się on uczuciami wobec osoby pokrzywdzonego, a więc czy jego czyn powodowany jest żywionym do niej uczuciem miłości, nienawiści, chęcią dokuczenia, zemsty, czy też tylko złośliwością. Byt przedmiotowego przestępstwa nie zależy również od tego, czy sprawca ma zamiar wykonać swoje groźby, jeśli je stosuje, ani też czy jego zachowanie jest obiektywnie groźne dla ofiary. Decydujące jest tu subiektywne odczucie pokrzywdzonego o istniejącym zagrożeniu.

Jak stwierdził Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 19 lutego 2014 r. (II AKa 18/14) „o uporczywym zachowaniu się sprawcy świadczy z jednej strony jego szczególne nastawienie psychiczne, wyrażające się w nieustępliwości nękania, tj. trwaniu w swego rodzaju uporze, mimo próśb i upomnień pochodzących od pokrzywdzonego lub innych osób o zaprzestanie przedmiotowych zachowań, z drugiej natomiast strony – dłuższy upływ czasu, przez który sprawca je podejmuje”.

Zgodnie z ustalonym orzecznictwem wielokrotna powtarzalność zachowań sprawcy, w sytuacji niegodzenia się pokrzywdzonego na utrzymywanie z nim kontaktów i znajomości, uzasadnia przypisanie popełnienia przestępstwa stalkingu. Zwłaszcza, gdy zachowania te materializują się wzbudzeniem w pokrzywdzonego uzasadnionego okolicznościami poczucia zagrożenia z uwagi na treści wiadomości sms zawierających groźby oraz istotne naruszenia jej prywatności.

Tym samym, za stalking nie można uznać jednorazowego zachowania, musi ono bowiem trwać określony czas i cechować się uporem.

Zachowania będące stalkingiem?

Do najczęstszych zachowań będących stalkingiem należą:

  • uporczywe dzwonienie,  wysyłanie listów w formie tradycyjnej lub elektronicznej oraz  SMS-ów,
  • długotrwałe, powtarzające się obserwowanie miejsca zamieszkania osoby pokrzywdzonej oraz „wystawanie” przed nim,
  • nachodzenie w różnych miejscach lub podejmowanie prób zbliżenia się do pokrzywdzonego wbrew jego woli, narzucanie swojej obecności,
  • jego nagrywanie, fotografowanie lub filmowanie,
  • upublicznianie jego wizerunku,
  • przekraczanie bariery bliskości fizycznej lub psychicznej,
  • śledzenie,
  • podszywanie się pod pokrzywdzonego,
  • rozpowszechnianiu nieprawdziwych i przykrych wiadomości o ofierze,
  • nękanie przez sieć internetową poprzez czynności jak wyżej oraz fałszywe ogłoszenia, czy obraźliwe wpisy (tzw. hejt),
  • niszczenie mienia i rozmaite formy działania na szkodę osoby pokrzywdzonej.
 

Musisz wiedzieć, że nękanie może odbywać się również poprzez wypytywanie o pokrzywdzonego w jego otoczeniu, a także polegać na włamywaniu się do skrzynki na listy lub mieszkania ofiary.

Kogo może dotyczyć stalking?

Podkreślić trzeba, że stalking może zostać skierowany tylko i wyłącznie przeciwko osobie fizycznej, a więc człowiekowi. Nie może ona dotyczyć osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej, z tego powodu, iż podmioty tego rodzaju nie mogą siłą rzeczy odczuwać obaw. Jej adresatem mogą być natomiast osoby, które je reprezentują.

Jaki jest charakter prawny przestępstwa stalkingu?

Uporczywe nękanie jest przestępstwem powszechnym, skutkowym oraz umyślnym, popełnianym z zamiarem bezpośrednim lub ewentualnym.

Jego powszechność polega na tym, że może ono zostać popełnione przez każdego.

Skutkowość wyraża się tym, że niezbędną przesłanką do dokonania tego przestępstwa jest wystąpienie skutku w postaci wytworzenia u pokrzywdzonego uzasadnionego poczucia zagrożenia lub istotnego naruszenia jego prywatności

Z kolei przestępstwo jest umyślne, jeżeli dokonywane jest z zamiarem spowodowania skutku określonego ustawą.

Zamiar bezpośredni oznacza, iż  sprawca chce popełnić czyn zabroniony, a więc ma on w tym zakresie zarówno świadomość, jak i wolę.

Zamiar ewentualny zaś ma miejsce, gdy sprawca przewiduje możliwość popełnienia przestępstwa i godzi się na to.

Jaki jest wymiar kary za popełnienie przestępstwa stalkingu?

Sprawca, który dopuścił się popełnienia przestępstwa stalkingu w jego postaci podstawowej podlega karze pozbawienia wolności od sześciu miesięcy do ośmiu lat. Jest ono ścigane jedynie na wniosek pokrzywdzonego.

W przypadku postaci kwalifikowanej, a więc jeżeli następstwem takiego przestępstwa jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od dwóch do dwunastu lat. Tego rodzaju czyn zabroniony ścigany jest z urzędu, a więc bez potrzeby składania przez ofiarę odpowiedniego wniosku o pociągnięcie sprawcy do odpowiedzialności karnej.

W sprawach karny, w tym w wypadku dotyczącym zarzutu popełnienia przestępstwa stalkingu polecam skorzystać z usług profesjonalnego obrońcy.

Kancelaria Adwokacka adwokata Bartosza Obrębskiego powadzi obrony karne oraz reprezentuje pokrzywdzonych w postępowaniach karnych.

Adwokat Bartosz Obrębski

E - mail

adwokat.obrebski@gmail.com

Telefon

508 269 045

Ostatnie wpisy:

Znieważanie funkcjonariusza publicznego

Znieważanie funkcjonariusza. Przestępstwo znieważenia funkcjonariusza jest szczególną formą przestępstwa znieważenia. Jego znamiona są bardzo podobne, zaś zasadniczą różnicą jest to, iż może ono być skierowane tylko i wyłącznie przeciwko funkcjonariuszowi publicznemu.