Kancelaria Adwokacka Bartosz Kamil Obrębski

Warunkowe umorzenie postępowania karnego

Spis treści

Czym jest warunkowe umorzenie postępowania karnego?

Warunkowe umorzenie postępowania karnego jest instytucją prawa karnego, którego istota sprowadza się do zawieszenia wymierzenia kary przewidzianej w Kodeksie karnym wobec sprawcy, któremu udowodniono popełnienie przestępstwa o mniej znaczącym charakterze, na okres próby, w czasie którego, jego zachowanie poddane jest odpowiedniemu oddziaływaniu oraz kontroli przez prawno-karne organy państwa.

Przesłanki zastosowania warunkowego umorzenia postępowania

Stanowią one bezwzględne warunki, których łączne spełnienie jest warunkiem zastosowania instytucji warunkowego umorzenia postępowania.

Wynikają one wprost z brzmienia art. 66 Kodeksu karnego i są nimi :

1) nieznaczna wina sprawcy i społeczna szkodliwość czynu,

2) brak wątpliwości co do okoliczności popełnienia czynu,

3) brak uprzedniej karalności sprawcy za przestępstwo umyślne,

4) zagrożenie czynu karą, która nie przekracza 5 lat pozbawienia wolności.

5) pozytywna prognoza kryminologiczna sprawcy.

Ostatnia z w/w przesłanek stanowi w pełni uzasadnione przypuszczenie, że sprawca, pomimo orzeczenia wobec niego warunkowego umorzenia postępowania i odstąpienia od wymierzenia mu kary, będzie w przyszłości z całą sumiennością przestrzegał istniejącego porządku prawnego.

Tryb orzekania warunkowego umorzenia postępowania karnego

Wniosek o warunkowe umorzenie postępowania karnego w fazie postępowania przygotowawczego wnosi Prokurator zamiast aktu oskarżenia. Po wniesieniu aktu oskarżenia przez prokuratora wniosek o warunkowe umorzenie może skierować również oskarżony lub jego obrońca. Również Sąd z własnej inicjatywy może wydać wyrok warunkowo umarzający postępowanie karne. O zastosowaniu warunkowego umorzenia zawsze orzeka zawsze Sąd wyrokiem. W wyroku warunkowo umarzającym postępowanie, Sąd dokładnie określa czyn przypisany oskarżonemu, jego kwalifikację prawną oraz oznacza okres próby i inne obowiązki nałożone na oskarżonego, jak również sposób i termin ich wykonania.

Skutki zastosowania warunkowego umorzenia postępowania karnego

Warunkowe umorzenie postępowania karnego następuje na okres próby, który wynosi od roku do 3 lat i biegnie od daty uprawomocnienia się wydanego w tym przedmiocie orzeczenia.

W okresie próby sprawca może zostać oddany przez sąd pod dozór kuratora lub osoby godnej zaufania, stowarzyszenia, instytucji albo organizacji społecznej, do której działalności należy troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym.

Poza tym wobec sprawcy czynu zabronionego, stosowane są środki mające na celu naprawienie przez niego szkody wywołanej popełnionym przestępstwem.

Sąd może też orzec w miarę możliwości obowiązek zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, co obejmuje także zwrot wszelkich kosztów, poniesionych przez pokrzywdzonego wskutek wyrządzonej mu szkody i obejmujących między innymi wydatki związane z procesem jego leczenia.

Zamiast powyższych obowiązków, wobec sprawcy przestępstwa, może zostać orzeczona nawiązka, polegająca na obowiązku zapłacenia pewnej kwoty pieniężnej na rzecz pokrzywdzonego lub organizacji społecznej.

Ponadto, sąd może nałożyć na sprawcę dodatkowe obowiązki, a mianowicie :

1) obowiązek informowania sądu lub kuratora o przebiegu okresu próby,

2) obowiązek przeproszenia pokrzywdzonego,

3) obowiązek wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie innej osoby,

4) obowiązek powstrzymania się od nadużywania alkoholu lub używania innych środków odurzających,

5) obowiązek poddania się terapii uzależnień, przy czym w tym wypadku konieczna jest zgoda skazanego,

6) obowiązek poddania się terapii, w szczególności psychoterapii lub psychoedukacji, czego warunkiem jest również zgoda skazanego,

7) obowiązek uczestnictwa w oddziaływaniach korekcyjno – edukacyjnych,

8) obowiązek powstrzymania się od kontaktowania się z pokrzywdzonym lub innymi osobami w określony sposób lub zbliżania się do pokrzywdzonego lub innych osób. W tym wypadku, sąd wskazuje jednocześnie minimalną odległość od osób chronionych, którą skazany jest obowiązany zachować,

9) obowiązek opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym, przy określeniu sposobu kontaktu skazanego z pokrzywdzonym.

Ponadto, w sytuacji warunkowego umorzenia postępowania karnego, sąd może orzec także odpowiedni środek karny – świadczenie pieniężne lub zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych do lat dwóch.

Podjęcie warunkowo umorzonego postępowania karnego

Podjęcie warunkowo umorzonego postępowania karnego może mieć charakter fakultatywny bądź obligatoryjny.

Fakultatywne podjęcie postępowania następuje na podstawie decyzji sądu, wtedy, gdy sprawca w okresie próby rażąco narusza porządek prawny, w szczególności, gdy popełnił inne przestępstwo niż przestępstwo umyślnie za które został prawomocnie skazany, jeżeli uchyla się od dozoru, wykonania nałożonego obowiązku lub orzeczonego środka karnego albo nie wykonuje zawartej z pokrzywdzonym ugody. Warunkiem jest, aby wszystkie te okoliczności zaistniały po udzieleniu sprawcy pisemnego upomnienia przez sądowego kuratora zawodowego.

Sąd nie podejmuje jednakże postępowania, jeżeli przemawiają przeciwko temu szczególne względy, przez które należy rozumieć, np. sytuację, gdy sprawca nie jest w stanie naprawić wyrządzonej pokrzywdzonemu szkody, a nie ponosi za to, z przyczyn obiektywnych, winy.

Sąd może także podjąć postępowanie karne, jeżeli sprawca po wydaniu orzeczenia o warunkowym umorzeniu postępowania, lecz przed jego uprawomocnieniem się, rażąco narusza porządek prawny, a w szczególności gdy w tym czasie popełnił przestępstwo.

Obligatoryjnie, sąd podejmuje postępowanie karne, gdy sprawca w okresie próby popełnił przestępstwo umyślne, za które został prawomocnie skazany.

Pamiętać trzeba, że warunkowo umorzonego postępowania karnego nie można podjąć później niż w ciągu 6 miesięcy od zakończenia okresu próby.

Warto zatem rozważyć czy w danym przypadku można skorzystać z instytucji warunkowego umorzenia postępowania oraz czy w konkretnym przypadku rozwiązanie takie jest korzystne. W takich oraz innych problemach związanych z prawem karnym chętnie pomoże Kancelaria Adwokacka adwokata Bartosza Obrębskiego.

Adwokat Bartosz Obrębski

E - mail

adwokat.obrebski@gmail.com

Telefon

508 269 045

Ostatnie wpisy:

Znieważanie funkcjonariusza publicznego

Znieważanie funkcjonariusza. Przestępstwo znieważenia funkcjonariusza jest szczególną formą przestępstwa znieważenia. Jego znamiona są bardzo podobne, zaś zasadniczą różnicą jest to, iż może ono być skierowane tylko i wyłącznie przeciwko funkcjonariuszowi publicznemu.