Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, w pierwszej kolejności do dziedziczenia powołani są małżonek oraz dzieci spadkodawcy. Zasada ta nie obowiązuje jedynie w przypadku, gdy zmarły pozostawił po sobie testament, wówczas bowiem rozstrzyga jego wola w tym przedmiocie. Kiedy więc spadek mogą objąć jego wnuki i na jakich zasadach? Wszystkiego tego dowiesz się z niniejszego wpisu.
Dziedziczenie oznacza wejście spadkobierców w ogół praw i obowiązków majątkowych, posiadanych przez spadkodawcę, wskutek jego śmierci. Następuje to z chwilą otwarcia spadku, a więc zgonu spadkodawcy.
Może to nastąpić wskutek dziedziczenia:
W przypadku pierwszego z nich, krąg spadkobierców wyznacza wola spadkodawcy wyrażona w sporządzonym przez niego testamencie. Spadkobiercy ustawowi zaś dziedziczą według kolejności wyznaczonej przez przepisy Kodeksu cywilnego.
Musisz wiedzieć, że z punktu widzenia prawnego dziedziczenie testamentowe ma pierwszeństwo przed ustawowym.
Podkreślić trzeba, że dziedziczenie ustawowe może dotyczyć całości, albo jedynie części spadku.
To pierwsze następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą.
Dziedziczenie ustawowe co do części spadku ma miejsce wówczas, gdy spadkodawca nie powołał do właśnie do niej spadkobiercy albo gdy którakolwiek z kilku osób, które powołał do całości spadku, nie chce lub nie może być spadkobiercą. Pierwsza sytuacja ma miejsce, gdy spadkobierca dokonuje odrzucenia spadku, druga zaś szczególnie w razie uznania spadkobiercy za niegodnego dziedziczenia.
Zgodnie z zasadami dziedziczenia ustawowego spadkobiercy zostali podzieleni na sześć grup, dziedzicząc według wynikającej z nich kolejności, a mianowicie:
Z chwilą śmierci dziadków cały pozostawiony przez nich majątek wchodzi w skład masy spadkowej i podlega dziedziczeniu.
Dziedziczenie testamentowe
Jeżeli dziadkowie sporządzili testament, wyznaczając na spadkobierców swoje wnuki, to rozrządzenie takie, jako mające pierwszeństwo przed dziedziczeniem z ustawy jest w pełni ważne i obowiązujące. Na jego podstawie wnuki mogą być jedynymi spadkobiercami bądź też dziedziczyć jedynie część spadku, jeżeli taka była wola testatora.
Spadkodawca może także swoje dzieci w testamencie wydziedziczyć, pozbawiając je tym samym prawa do zachowku. O instytucji wydziedziczenia dzieci piszę w innym artykule. Tutaj tylko zaznaczę, że wydziedziczenie dziecka nie oznacza wydziedziczenia wnuka. Powoduje to, że prawo do zachowku przechodzi wtedy właśnie na niego. Wówczas to on może upominać się o zachowek od spadkobierców. Jego wartość odpowiada połowie tego, co przypadałoby im podczas dziedziczenia ustawowego.
Dziadek może także uczynić na swoje wnuki zapis windykacyjny. O tej instytucji piszę w artykule pt. „Zapis windykacyjny a zachowek” LINK
Dziedziczenie ustawowe zachodzi wtedy, gdy dziadkowie nie sporządzili testamentu. Następuje ono w kolejności wg opisanych powyżej grup.
Oznacza to, że w przypadku, gdy wszystkie dzieci dziadka żyją, to są one powołane do spadku razem z babcią. Tym samym, w takim przypadku, wnuki nie dziedziczą spadku. Wyjątkiem jest sytuacja, w której zstępny dziadka odrzucił spadek, lub też takie dziecko nie dożyło chwili otwarcia spadku, a więc śmierci dziadka. Taka okoliczność bowiem powoduje, iż takie osoby traktowane są, jakby nie dożyły otwarcia spadku. Na tej podstawie to wnuki zostaną powołane do istniejącego spadku. Jednakże dotyczy to tylko potomków zmarłego dziecka, a więc jego zstępnych, które dziedziczą wówczas w zbiegu w częściach równych.
Pamiętać przy tym trzeba, że Sąd zobowiązany jest do badania z urzędu kto jest spadkobiercą, a więc musi ustalić z własnej inicjatywy, czy dzieci spadkobiercy, odrzucające spadek mają zstępnych i wezwania ich do udziału w sprawie jako spadkobierców ustawowych.
Analogiczna sytuacja ma miejsce, kiedy dziecko spadkodawcy zostanie uznane za niegodne dziedziczenia.
Spadkobierca może być uznany przez Sąd za niegodnego, jeżeli:
Spadkobierca niegodny zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku. Powoduje to, że powołane są do niego jego dzieci, a więc wnuki.
Możliwa jest także sytuacja, w której dziadek, jako spadkodawca, zawiera za życia ze swoim dzieckiem umowę o zrzeczeniu się dziedziczenia ustawowego. Musi ona być zawarta w formie aktu notarialnego.
Jej skutkiem jest całkowite wyłączenie zrzekającego się od dziedziczenia. Traktuje się go tak jakby nie dożył otwarcia spadku. Skutek taki rozciąga się także na zstępnych potomka. Co do zasady więc, w razie zawarcia przedmiotowej umowy wnuki zostają wyłączeni od dziedziczenia. Strony jednak mogą w jej treści postanowić inaczej, pootwiera wnukom drogę do objęcia spadku.
W sprawach spadkowych zapraszam do kontaktu z Kancelarią Adwokacką prowadzoną przez adwokata Bartosza Obrębskiego aby otrzymać profesjonalną pomoc prawną.
Znieważanie funkcjonariusza. Przestępstwo znieważenia funkcjonariusza jest szczególną formą przestępstwa znieważenia. Jego znamiona są bardzo podobne, zaś zasadniczą różnicą jest to, iż może ono być skierowane tylko i wyłącznie przeciwko funkcjonariuszowi publicznemu.
Przesłuchanie dziecka w sprawie rodzinnej Sprawy rodzinne, z uwagi na swój przedmiot, mają szczególny charakter. Przejawia się on między innymi tym, że dzieci, pomimo że są osobami
