Osoby które z różnych przyczyn nie chcą lub nie mogą zawrzeć regulowanego prawem rodzinnym małżeństwa, są w stanie określić warunki związku w jakim pozostają- w tzw. umowie konkubenckiej. Pozwala ona na zabezpieczenie interesów obydwu stron takiego nieformalnego związku i określić zasady ich wzajemnego współżycia, częściowo w sposób analogiczny do związku małżeńskiego.
Co to jest umowa konkubencka? Co może być jej przedmiotem? W jaki sposób ją zawrzeć? Na wszystkie te pytania odpowiem Ci w niniejszym artykul.
Pod względem prawnym konkubinat to nieformalny związek, łączący dwie osoby które pozostają ze sobą w pożyciu, jednakże bez usankcjonowania tego stanu w świetle prawa jako małżeństwa.
Definicja konkubinatu zawarta została w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 31 marca 1988 r. (I KR 50/88, OSNKW 1988, z. 9-10, poz. 71). Zgodnie z nim „przez konkubinat rozumieć należy współżycie analogiczne do małżeńskiego, tyle że pozbawione legalnego węzła. Oznacza to istnienie ogniska domowego charakteryzującego się duchową, fizyczną i ekonomiczną więzią łączącą mężczyznę z kobietą”.
Cechą konkubinatu jest więc trwała oraz stabilna wspólnota dwojga osób o charakterze osobisto – majątkowym, obejmująca także prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego.
W świetle powyższego, stwierdzić trzeba, że określenie konkubinat, nie obejmuje związków osób tej samej płci, czyli tzw. związków partnerskich.
Musisz jednak pamiętać, że pomimo podobieństwa do związku małżeńskiego, konkubinat pod względem formalnym, nie wywołuje żadnych skutków prawnych o charakterze osobowym i majątkowym pomiędzy jego stronami. O ile w przypadku małżeństwa powstają one z mocy samego prawa, co dotyczy na przykład wspólnoty majątkowej czy też prawa do wzajemnego dziedziczenia, to związek nieformalny nie powoduje powstania tego rodzaju efektów.
W myśl uchwały Sadu Najwyższego z dnia 2 lipca 1955 r„ (II CO 7/55, OSN 1956, poz. 72) „Związek pozamałżeński sam przez się nie wywołuje żadnych skutków o charakterze prawnomajątkowym między osobami, które w związku takim pozostają”.
W celu ustanowienia jakichkolwiek regulacji formalno – prawnych pomiędzy stronami związku konkubenckiego, muszą one zawrzeć specjalny kontrakt – tzw. umowę konkubencką.
Umowa konkubencka nie jest bezpośrednio uregulowana w Kodeksie cywilnym i należy do kategorii tzw. umów nienazwanych. Ich cechą charakterystyczną jest nadawanie im nazwy oraz kształtowanie treści zgodnie z wolą stron, oczywiście w granicach obowiązującego prawa oraz zasad współżycia społecznego.
Ich istnienie jest wypadkową obowiązującej w prawie polskim zasady swobody umów, która pozwala stronom na ułożenie stosunku prawnego według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie, ani zasadom współżycia społecznego.
W umowie konkubenckiej strony regulują zasady wspólnego pożycia pod względem prawnym oraz praktycznym. Jej treść może normować te kwestie bardzo szeroko.
Konkubenci mogą zawrzeć w niej zapisy dotyczące wszelkich kwestii osobistych i majątkowych pomiędzy nimi. Może ona dotyczyć obowiązku sprawowania odpowiedniej opieki nad partnerem, na przykład w przypadku ciężkiej choroby czy też niepełnosprawności. Jej przedmiotem mogą być kwestie związane z opieką medyczną w kontekście pozyskiwania informacji o stanie zdrowia konkubenta lub podejmowania decyzji w zakresie jego leczenia, jeśli z powodu stanu zdrowia nie jest on w stanie ich podjąć samodzielnie.
Strony mogą zobowiązać się wzajemnie do odpowiedniej troski i współdziałania w różnych sferach życia. Mogą wyrazić zgodę na przyjęcie nazwiska partnera przez drugą stronę takiego związku, jak również zawrzeć postanowienia w zakresie obowiązku alimentacyjnego lub renty alimentacyjnej, na wypadek wypowiedzenia lub rozwiązania umowy z winy jednego z nich.
Umowa konkubencka może zawierać uregulowania dotyczące sytuacji majątkowej i zasad wzajemnych rozliczeń pomiędzy partnerami, w tym ustanawiać współwłasność przedmiotów należących dotychczas do jednego z partnerów oraz przedmiotów nabywanych w czasie trwania związku konkubenckiego. Może ona określać sposób sprawowania zarządu nad wspólnym majątkiem oraz wskazywać zasady jego podziału w razie rozpadu konkubinatu.
Nie ma przeszkód prawnych, aby regulowała ona kwestie związane ze dokonywaniem spłaty wspólnie zaciągniętego kredytu, pożyczki czy też innych zobowiązań majątkowych. Jej przedmiotem może być także rozliczanie nakładów poniesionych na rzeczy będące przedmiotem współwłasności, jak na przykład mieszkanie czy samochód.
Strony umowy konkubenckiej mogą udzielić sobie wzajemnie pełnomocnictwa ogólnego do dokonywania czynności w odniesieniu do majątku wspólnego.
Może ono obejmować również upoważnienie do odbioru awizowanej na partnera przesyłki na poczcie, a nawet sprzedaż lub kupno nieruchomości, dostęp do produktów bankowych czy też inne kwestie związane z wykonywaniem czynności życia codziennego.
Umowa konkubencka może zostać zawarta na czas nieoznaczony, bądź też wskazywać ściśle określony czas jej trwania. Może ona również zostać wypowiedziana przez jedną ze stron lub rozwiązana na podstawie ich zgodnej woli. Oczywiście również i te kwestie mogą zostać w niej szczegółowo uregulowane.
Wszelkie spory, jakie mogą wyniknąć na tle wykonywania umowy konkubenckiej, rozpatrywane będą przez odpowiedni wydział cywilny sądu powszechnego, choć strony mogą w niej wskazać Sąd właściwy pod względem miejscowym.
Polskie prawo nie przewiduje żadnej specjalnej formy, wymaganej do zawarcia umowy konkubenckiej. Jej strony mają więc w tym zakresie pełną dowolność. Jednakże dla celów dowodowych, przede wszystkim dla potrzeb ewentualnego postępowania sądowego, powinna ona zostać nawiązana przynajmniej w formie pisemnej. Najlepiej, aby została ona zawarta w formie aktu notarialnego, dzięki czemu będzie miała postać bardziej sformalizowaną oraz większą moc dowodową.
Ważnym zastrzeżeniem jest, iż kwestie dotyczące wspólnych nieruchomości stron konkubinatu, powinny być zawsze regulowane za pomocą umowy zawartej w formie aktu notarialnego.
Zachęcam do kontaktu z Kancelarią Adwokacką prowadzoną przez adwokata Bartosza Obrębskiego aby otrzymać profesjonalną pomoc prawną w powyższym zakresie jak i winnym zakresie związanym z prawem rodzinnym.
Znieważanie funkcjonariusza. Przestępstwo znieważenia funkcjonariusza jest szczególną formą przestępstwa znieważenia. Jego znamiona są bardzo podobne, zaś zasadniczą różnicą jest to, iż może ono być skierowane tylko i wyłącznie przeciwko funkcjonariuszowi publicznemu.
Przesłuchanie dziecka w sprawie rodzinnej Sprawy rodzinne, z uwagi na swój przedmiot, mają szczególny charakter. Przejawia się on między innymi tym, że dzieci, pomimo że są osobami
